เนื้อหาข้อมูล"วงจรปรีโทน"
- ปรีโทน คืออะไร
- ปรีโทน ทำหน้าที่อะไร
- ปรีโทน 3 ทาง คืออะไร
- ชุดคิท ฟิวเจอร์คิท กลุ่ม FK6
- ชุดคิท Diy ปรีโทน ฟิวเจอร์คิท
- Mono Pre-Tone FK625
- Stereo Pre-Tone FK626
- Mono Super Tone FK627
- Stereo Super Tone FK628
- บทสรุปส่งท้าย
ปรีโทน คืออะไร
ปรีโทน (Pre-tone) คือชื่อเรียกสั้น ๆ ที่มาจากชื่อวงจร ปรีแอมป์ โทนคอนโทรล (Tone Control Preamplifier) หรือเรียกอีกกันว่า ปรีโทนคอนโทรล ซึ่งเป็นวงจรที่เกิดจากการทำงานร่วมกันของ 2 ส่วน
คือส่วนของ วงจรโทนคอนโทรล (Tone Control Circuit) และส่วนของ วงจรปรีแอมป์ (Preamplifier Circuit) ซึ่งวงจรปรีโทน มักเป็นส่วนหนึ่งในเครื่องขยายเสียง ปรีแอมป์ (Preamp หรือ Preamplifier) และ Integrated Amplifiers เป็นต้น
ปรีโทน ทำหน้าที่อะไร
ปรีโทน เป็นวงจรที่ทำหน้าที่ควบคุมปรับแต่งสัญญาณเสียง โดยวงจรปรีโทน จะมีโวลลุ่มทำหน้าที่ควบคุมปรับระดับความแรงของสัญญาณอินพุต และยังสามารถควบคุมปรับแต่งโทนเสียงทุ้ม-เสียงแหลม (Tone Control) ได้อีกด้วย
เมื่อวงจรปรีโทนได้ทำการปรับแต่งสัญญาณโทนเสียงแล้ว จะส่งสัญญาณเสียงไปยังวงจรปรีแอมป์ เพื่อขยายสัญญาณเบื้องต้น ก่อนที่จะส่งต่อสัญญาณไปสู่วงจรขยายเสียง หรือเครื่องขยายเสียง เพาเวอร์แอมป์ (Power Amplifier) ที่จะขยายสัญญาณออกสู่ลำโพงต่อไป
วงจรปรีโทน Stereo
วงจรปรีโทน แบบสเตอริโอ จะมีการเพิ่มฟังก์ชั่น บาลานซ์ (Balance) เข้ามาช่วยปรับระดับความแรงของสัญญาณด้านซ้าย-ขวา ให้สมดุลกัน
วงจรลาวด์เนส (Loudness)
นอกจากนี้ วงจรปรีโทน อาจมีการเพิ่มวงจรลาวด์เนส (Loudness) มาเพื่อช่วยยกระดับสัญญาณเสียงทุ้มและเสียงแหลมให้ดังเพิ่มมากขึ้น ในกรณีที่ปรับโวลลุ่มในระดับเสียงเบา ๆ
ปรีโทน 3 ทาง คืออะไร
จากที่กล่าวมาแล้วว่า ปรีโทนคอนโทรล (Pre-Tone Control) เป็นวงจรที่ทำหน้าที่ ควบคุมปรับแต่งสัญญาณเสียง โดยการเพิ่มหรือลด ( Boost / Cut) ย่านความถี่เสียงทุ้ม-แหลม ได้ตามต้องการ
ซึ่งวงจรปรีโทนที่สามารถปรับแต่งระดับสัญญาณเสียงได้ 2 ช่วงความถี่ แบบนี้เรียกว่า "ปรีโทน 2 ทาง" คือ ช่วงความถี่เสียงทุ้ม (Bass) และ ย่านความถี่เสียงแหลม (Treble) นั่นเอง
ดังนั้น วงจร ปรีโทน 3 ทาง ก็คือ วงจรปรีโทน ที่สามารถ ปรับแต่งสัญญาณความถี่เสียงได้ 3 ช่วงความถี่ คือ ย่านความถี่เสียงทุ้ม (Bass), ย่านความถี่เสียงกลาง (Middle) และ ย่านความถี่เสียงแหลม (Treble)
โดยจะเพิ่มวงจรการควบคุมปรับแต่งระดับสัญญาณเสียงกลาง เพิ่มเข้ามาอีก 1 ช่วงความถี่ นั่นเอง
ชุดคิท ฟิวเจอร์คิท กลุ่ม FK6
ชุดคิท ปรีโทน ฟิวเจอร์คิท Future Kit เป็นชุดคิทในกลุ่มรหัส FK6 ซึ่งจะแบ่งเป็น 4 กลุ่ม คือ
- ชุดคิท วงจรขยายเสียง (เพาเวอร์แอมป์)
- ชุดคิท ปรีแอมป์ (ขยายสัญญาณ)
- ชุดคิท ปรีโทนคอนโทรล
- ชุดคิท วงจรป้องกันลำโพง
ชุดคิท Diy ปรีโทน ฟิวเจอร์คิท
สำหรับ ชุดคิท diy ปรีโทน ของ ฟิวเจอร์คิท จะอยู่ในกลุ่มที่ 3 คือ ชุดคิท ปรีโทนคอนโทรล ซึ่งจะมีสินค้าอยู่ 4 รหัส คือ ปรีโทน โมโน FK625, ปรีโทน สเตอริโอ FK626, ซุปเปอร์โทนคอนโทรล โมโน FK627 และ ซุปเปอร์โทนคอนโทรล สเตอริโอ FK628
1. ชุดคิท ปรีโทน Mono Pre-Tone Control Kit FK625
วงจรปรีโทน โมโน FK625 ชุดคิทนี้ เป็นปรีโทนเอนกประสงค์ชุดหนึ่ง ที่สามารถนำไปใช้ต่อกับเครื่องขยายเสียงที่ใช้กันทั่วๆ ไปได้ มีตัวปรับเสียงทุ้ม และเสียงแหลมอยู่ในตัว รวมทั้งมีโวลลุ่ม ตัวเร่งลดเสียงเพื่อไม่ให้มีเสียงดังเกินไป
ข้อมูลทางด้านเทคนิค FK625
- ใช้แหล่งจ่ายไฟขนาด 6-15 โวลท์ดีซี
- ใช้กระแสสูงสุดประมาณ 10 มิลลิแอมป์
- แรงดันอินพุท/เอาท์พุทสูงสุด 3Vrms ที่แหล่งจ่าย 12V
- อัตราการขยาย : -2dB
- อินพุทอิมพีแดนซ์ : 47กิโลโอห์ม
- ตอบสนองความถี่ตั้งแต่ 20Hz-50kHz
- THD ที่ 1 กิโลเฮิรต์ น้อยกว่า 0.1% ที่ 1 โวลท์ เอาต์พุท
- อัตรา S/N อยู่ที่ 85dB re. 1Vrms
- การเพิ่ม/ลดเสียงทุ้ม Bass boost/cut : 12dB @50Hz
- การเพิ่ม/ลดเสียงแหลม Treble boost/cut : 12dB @15kHz
- ขนาดแผ่นวงจรพิมพ์ : 3.40 x 1.29นิ้ว
วงจรปรีโทน โมโน Pre-Tone Control Mono FK625
การทํางานของวงจรปรีโทน FK625
การทำงานของวงจรปรีโทน FK625 เริ่มจากสัญญาณอินพุตที่ป้อนเข้าทางจุด IN จะผ่าน C1 และ R2 มาเข้าขาเบสของ TR1 โดย TR1 ตัวนี้ จะทําหน้าที่เป็นบัฟเฟอร์ขยายสัญญาณเท่ากับหนึ่ง สัญญาณจะออกทางขา E ผ่าน C2 ไปเข้าสู่ชุดควบคุมการปรับเสียงทุ้มแหลม (Tone Control)
โดยสัญญาณเสียงทุ้ม จะผ่าน R5 เข้าที่ขา 1 ของ VR1 (Bass) ออกทางขา 2 ผ่าน R6 มาเข้าขา 2 ของ IC1 ส่วน สัญญาณเสียงแหลมจะผ่าน C5 ผ่านขากลางวอลลุ่ม VR4 (Treble) ผ่าน R12 มารวมกับเสียงทุ้มที่ขา 2 ของ IC1 เช่นกัน
สัญญาณทั้งสองที่ถูกปรับแต่งโทนเสียงทุ้มแหลมแล้ว จะถูกขยายสัญญาณโดย IC1 ขยายสัญญาณออกทางขา 6 ผ่าน R10 และ C8 เข้าสู่ขา VR Volume เพื่อปรับเพิ่ม/ลด ความแรงของสัญญาณ ก่อนส่งสัญญาณออกจุด Out
ซึ่งที่ขา 6 ของ IC1 จะมีการป้อนกลับผ่าน R7 ไปเข้าที่ขา 3 ของ VR1 (Bass) และผ่าน C6 ไปเข้าที่ขา 3 ของ VR2 (Treble) เพื่อส่งสัญญาณกลับไปทำหน้าที่ เพิ่ม-ลดสัญญาณเสียง
2. ชุดคิท ปรีโทน Stereo Pre-Tone Control kit FK626
วงจร ปรีโทน สเตอริโอ FK626 ชุดนี้ เป็น ปรีโทนคอนโทรลเอนกประสงค์ชุดหนึ่ง ที่สามารถนำไปต่อใช้งานร่วมกับเครื่องขยายเสียง เพาเวอร์แอมป์ทั่วไปได้
ข้อมูลทางด้านเทคนิค FK626
- ใช้แหล่งจ่ายไฟขนาด 6-15 โวลท์ดีซี
- ใช้กระแสสูงสุดประมาณ 25 มิลลิแอมป์
- แรงดันอินพุท/เอาท์พุทสูงสุด 3Vrms ที่แหล่งจ่าย 12V
- อัตราการขยาย : -2dB
- อินพุทอิมพีแดนซ์ : 47 กิโลโอห์ม
- ตอบสนองความถี่ตั้งแต่ 20Hz-50kHz
- อัตราสวน S/N : 85dB re. 1Vrms
- การบูท/คัท เสียงทุ้ม: 12dB ที่ 50Hz
- การบูท/คัท เสียงแหลม: 12dB ที่ 15kHz
- ขนาดแผนวงจรพิมพ์ : 4.74 x 1.39 นิ้ว
วงจรปรีโทน สเตอริโอ Pre-Tone Control Stereo FK626
การทํางานของวงจรปรีโทน FK626
การทำงานของวงจรปรีโทน สเตอริโอ FK626 นี้ จะมีการทำงานคล้ายกับวงจรปรีโทน โมโน FK625 เพียงแต่จะเพิ่มเป็น 2 ชุด แบบสเตอริโอ จึงได้เพิ่ม VR2 Balance เข้ามาเพื่อควบคุมปรับระดับสัญญาณเสียงได้ทั้งด้านซ้าย L และ ด้านขวา R
โดยเริ่มต้นสัญญาณอินพุตที่ป้อนเข้าทางจุด IN จะผ่าน VOLUME เร่ง-ลดสัญญาณเสียงผ่าน BALANCE เพื่อปรับเลือกซ้าย-ขวา ผ่าน C1 และ R2 มาเข้าขาเบสของ TR1
โดย TR1 ตัวนี้ จะทําหน้าที่เป็นบัฟเฟอร์ขยายสัญญาณเท่ากับหนึ่ง สัญญาณจะออกทางขา E ผ่าน C2 ไปเข้าชุดควบคุมการปรับเสียงทุ้มแหลม
โดยสัญญาณเสียงทุ้ม จะผ่าน R5 ออกทางขากลางของ VR3 (Bass) ผ่าน R6 มาเข้าขา 2 ของ IC1 ส่วน สัญญาณเสียงแหลมจะผ่าน C5 ผ่านขากลางวอลลุ่ม VR4 (Treble) ผ่าน R12 มารวมกับเสียงทุ้มที่ขา 2 ของ IC1 เช่นกัน
สัญญาณทั้งสองที่ถูกปรับแต่งโทนเสียงทุ้มแหลมแล้ว จะถูกขยายสัญญาณโดย IC1 ขยายสัญญาณเท่ากับ 1 ออกทางขา 1 ผ่าน R10 และ C8 ออกทางจุด Output
ซึ่งที่ขา 1 ของ IC1 จะมีการป้อนกลับผ่าน R7 ไปเข้าที่ VR3 และผ่าน C6 ไปเข้าที่ VR4 เพื่อส่งสัญญาณกลับไปทำหน้าที่ เพิ่ม-ลดสัญญาณเสียง
วงจรทั้งด้านซ้าย L และด้านขวา R ทำงานเหมือนกัน เพียงแต่วงจรด้านซ้าย L สัญญาณจะเข้าที่ขา 2 ของ IC และสัญญาณออกที่ ขา 1 ส่วนวงจรด้าน R สัญญาณจะเข้าทางขา 6 และสัญญาณออกทางขา 7 ของ IC
3. ชุดคิท ปรีโทน Mono Super Tone Control kit FK627
วงจรซุปเปอร์โทน-คอนโทรลชุดนี้ ใช้ไฟเลี้ยงวงจร 15-0-15V ดังนั้น ชุดคิท ปรีโทนชุดนี้ จึงเหมาะที่จะนำไปต่อกับเครื่องขยายเสียงแบบ OCL
ข้อมูลทางด้านเทคนิค FK627
- ใช้แหล่งจ่ายไฟ +15-0-(−15) โวลท์ดีซี
- ใช้กระแสสูงสุดประมาณ 5 มิลลิแอมป์
- ขนาดแผ่นวงจรพิมพ์ : 3.39 x 1.23 นิ้ว
วงจรปรีโทน Super Tone Control Mono FK627
การทํางานของวงจรปรีโทน FK627
การทํางานของวงจร เริ่มจาก สัญญาณจาก INPUT จะผ่าน VR1 Volume ซึ่งทำหน้าที่เป็นวอลลุ่มเร่ง-ลด สัญญาณเสียง สัญญาณที่ผ่านวอลลุ่มแล้ว จะส่งผ่าน R1, C1 เพื่อ เข้า TR1, TR2 ซึ่ง TR ทั้งสองตัว นี้จะทำหน้าที่เป็นบัฟเฟอร์สัญญาณ จะส่งผ่าน C2 ไปเข้าชุดปรับแต่งเสียง (Tone Control)
โดยเสียงเบส จะถูกควบคุมด้วย VR2 และเสียงแหลมจะถูกควบคุมด้วย VR3 สัญญาณจะถูกส่งเขาขา 2 แล้ว ส่งออกทางขา 6 เพื่อส่งออกทาง OUTPUT โดยผ่าน R13 และ C7
สัญญาณที่ขา 6 จะส่งกลับ เพื่อควบคุมอัตราการบูส-คัทผ่านทาง R11
4. ชุดคิท ปรีโทน Super Tone Control Stereo FK628
วงจรปรีโทน ซุปเปอร์โทน-คอนโทรลชุดนี้ ใช้ไฟเลี้ยงวงจร 15-0-15V ดังนั้น ชุดคิท ปรีโทนชุดนี้ จึงเหมาะที่จะนำไปต่อกับเครื่องขยายเสียงแบบ OCL เท่านั้น
ข้อมูลทางด้านเทคนิค FK628
- ใช้แหล่งจ่ายไฟ (+15)-0-(-15) โวลท์ดีซี
- ใช้กระแสสูงสุดประมาณ 6 มิลลิแอมป์
- ขนาดแผ่นวงจรพิมพ์ : 6.19 x 1.47 นิ้ว
วงจรปรีโทน Super Tone Contro Stereo FK628
การทํางานของวงจรปรีโทน FK628
เนื่องจากการทํางานทั้งด้าน L และ R การทำงานเหมือนกัน ดังนั้นจึงขออธิบายเฉพาะด้าน L เท่านั้น
สัญญาณจาก INPUT จะผ่าน VR1 ซึ่งทำหน้าที่เป็นวอลลุ่มเร่ง-ลดสัญญาณเสียง ที่แทปของวอลลุ่มจะต่อผ่านชุด LOUNDNESS เพื่อยกระดับเสียงทุ้ม ในกรณีที่เปิดเพลงเบาๆ
สัญญาณจากขากลางของวอลลุ่ม จะมี VR4 ต่อขนานกับด้าน R โดยขากลาง VR4 จะต่อ ลงกราวด์ โดย VR4 ตัวนี้จะทำหน้าที่เป็น BALANCE เพื่อเลือกว่าจะฟังที่ L หรือ R
สัญญาณจะส่งผ่าน R1, C1 เพื่อมาเข้า TR1, TR2 ซึ่ง TR ทั้งสองตัวนี้ จะทำหน้าที่เป็นบัฟเฟอร์ สัญญาณจะส่งผ่าน C2 ไปเข้าชุดปรับแต่งเสียง (Tone Control)
โดยเสียงเบส จะถูกควบคุมด้วย VR2 และเสียงแหลมจะถูกควบคุม ด้วย VR3 สัญญาณจะส่งเข้าขา 6 แล้วส่งออกทางขา 7 เพื่อส่งออกทาง OUTPUT โดยผ่าน R13, C7
สัญญาณที่ขา 7 จะส่งกลับ เพื่อควบคุมอัตรา การบูส-คัทผ่านทาง R11
บทสรุปส่งท้าย
ชุดคิท ปรีโทน ฟิวเจอร์คิท Future Kit ทั้ง 4 แบบนี้ ไม่ว่าจะเป็นแบบ Mono และ Stereo เป็นวงจรปรีโทนที่ออกแบบให้มีการทำงานแบบเรียบง่าย ไม่ซับซ้อน ราคาถูก ต่อประกอบใช้งานง่าย แต่ให้คุณภาพเสียงดีเกินคาด คุ้มค่าเกินราคา
ชุดคิท ปรีโทน ราคาถูก เหมาะสำหรับมือใหม่ที่ต้องการศึกษาการทำงาน ชุดคิด ปรีโทน เพื่อการศึกษาและใช้งานจริง ซึ่งมีทั้งแบบที่ยังไม่ประกอบลงปริ้น แผงวงจร ให้นำไปฝึกบัดกรีเอง และแบบชุดลงปริ้นท์ บัดกรีเรียบร้อยแล้ว สามารถนำไปต่อสายใช้งานได้เลย