เนื้อหาข้อมูลพันธุ์ไม้ 'กาสะลองคำ'
- กาสะลองคำ คืออะไร
- ชื่อไทย, ชื่อพื้นเมือง (ชื่อท้องถิ่น)
- ประโยชน์และสรรพคุณ
- ชื่อสามัญ (ภาษาอังกฤษ)
- ชื่อวิทยาศาสตร์
- อนุกรมวิธานพืช (Plant Taxonomy)
- ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
- ออกดอกเดือนไหน
- นิเวศวิทยา ถิ่นอาศัย
- การกระจายพันธุ์
กาสะลองคำ คืออะไร
กาสะลองคำ คือพันธุ์ไม้ไทยชนิดหนึ่งซึ่งเป็นพืชพื้นเมืองที่มีถิ่นกำเนิดตามธรรมชาติและกระจายพันธุ์อยู่ในประเทศไทย ถูกจัดอยู่ในกลุ่มพืชดอก (Flowering plants) หรือ Angiosperms ซึ่งเป็นกลุ่มของพืชที่มีดอก มีรังไข่ และมีส่วนที่เรียกว่าออวุล (Ovule) เมื่อเกิดการปฏิสนธิ ออวุลจะเจริญไปเป็นเมล็ด และรังไข่ก็จะเจริญไปเป็นผล (Fruit) เพื่อห่อหุ้มเมล็ดนั้นไว้สำหรับการขยายพันธุ์พืชด้วยเมล็ดพันธุ์ต่อไป
ชื่อไทย, ชื่อพื้นเมือง (ชื่อท้องถิ่น)
พันธุ์ไม้ไทยชนิดนี้ นอกจากมีชื่อไทยว่า 'กาสะลองคำ' แล้วยังมีชื่ออื่นที่เป็นชื่อพื้นเมือง (vernacular name) หรือ ชื่อท้องถิ่น (local name) ซึ่งเรียกชื่อแตกต่างกันไปตามแต่ละท้องถิ่นอีก เช่น ปีบทอง, แคะเป๊าะ, กากี, จางจืด, สะเภา, สำเภาหลามต้น, อ้อยช้าง เป็นต้น.
ประโยชน์และสรรพคุณ
การใช้ประโยชน์ของกาสะลองคำ เปลือกต้น ต้มน้ำดื่มเป็นยาลดไข้ แก้ท้องเสีย อมแก้อาการเมายา ในประเทศลาวนิยมเก็บดอกมาตาก แห้งเพื่อใช้ทำยาสมุนไพรและทำชาดื่มบำรุงร่างกาย, ดอกมีความสวยงามและมีเรือนยอดทรงกระบอก ไม่แผ่ระเกะระกะ นิยมปลูกเป็นไม้ประดับตามบ้านเรือนหรือข้างถนน
ชื่อสามัญ (ภาษาอังกฤษ)
ชื่อสามัญ (Common name) ของ กาสะลองคำ ภาษาอังกฤษ ว่า Orange Horn Tree.
ชื่อวิทยาศาสตร์
กาสะลองคำ ชื่อวิทยาศาสตร์ ว่า Mayodendron igneum (Kurz) Kurz เป็นพันธุ์ไม้ไทยในสกุล Mayodendron โดยถูกจัดอยู่ในวงศ์ Bignoniaceae ซึ่งเป็นวงศ์พืชในอันดับ Lamiales.
ชื่อพ้อง (Synonyms)
- Radermachera ignea (Kurz) Steenis
- Spathodea ignea Kurz
อนุกรมวิธานพืช (Plant Taxonomy)
- อาณาจักร (Kingdom) : Plantae
- ไฟลัม (Phylum) : Streptophyta
- ชั้น (Class) : Equisetopsida
- ชั้นย่อย (Subclass) : Magnoliidae
- อันดับ (Order) : Lamiales
- วงศ์ (Family) : Bignoniaceae
- สกุล (Genus) : Mayodendron
- ชนิด (Species) : Mayodendron igneum
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
กาสะลองคำ มีลักษณะวิสัยเป็นไม้ต้นขนาดเล็ก สูง 6-15 ม. ผลัดใบ เปลือกสีน้ำตาลอ่อน แตกเป็นร่องตื้นตามยาว ใบประกอบแบบขนนก 2-3 ชั้น ยาว 18-35 ซม. เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก ช่อใบย่อย 3-4 คู่ ใบย่อยรูปรี รูปใบหอก กลับ หรือรูปไข่ กว้าง 2-5 ซม. ยาว 5-12 ซม. ปลายใบเรียวแหลม ขอบใบเรียบ โคนใบมน-แหลม ผิวเกลี้ยง ด้านบน สีเขียวเข้มเป็นมัน ด้านล่างมีต่อมสีขาวกระจายเล็กน้อย
ช่อดอกแบบกระจะ ยาว 1.5-2 ซม. มีขนสั้น ออกตามลำต้น และกิ่ง กลีบเลี้ยงสีม่วงอมน้ำตาล เชื่อมติดกันมีลักษณะคล้ายกาบ กลีบดอกสีส้ม เป็นหลอดป่องตรงกลาง ยาว 5-7 ซม. ปลายแยก 5 แฉกตื้น ๆ และม้วนกลับ
ผลเป็นฝักแห้งแตก รูปเส้นยาว 30-50 ซม. กว้าง 4-6 มม. ฝักบิดเกลียว แต่เหยียดตรง-บิดเล็กน้อย เมล็ดแบนรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ยาว 1.3-1.5 ซม. มีปีกบางรอบ สีขาว
ออกดอกเดือนไหน
ดอกกาสะลองคำ ออกดอกเดือนมีนาคม - เมษายน เป็นผลเดือนพฤษภาคม - สิงหาคม
นิเวศวิทยา ถิ่นอาศัย
ถิ่นอาศัยของต้นกาสะลองคำ พบตามชายป่า ป่าที่กำลังทดแทน หรือช่องเปิดในป่าดิบแล้ง หรือป่าเบญจพรรณชื้น ที่ความสูงจาก ระดับน้ำทะเล 200 - 1,000 ม.
การกระจายพันธุ์
การกระจายพันธุ์ของต้นกาสะลองคำ ในประเทศไทยพบภาคเหนือ ภาคตะวันตก และภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน ประเทศลาว ตอนบนและตอนกลาง ประเทศจีนพบในมณฑลยูนนาน ประเทศเมียนมาร์ และเวียดนามตอนเหนือและตอนกลาง