เชื่อแน่ว่าหลายคนคงเคยมีคำถามในใจ ว่า "ตัวอะไร?" เมื่อกินเงาะแล้วเจอหนอนตัวเล็กๆ หรือรอยทำลายที่ขั้วผลเงาะ ... วันนี้เรามาทำความรู้จักแมลงชนิดนี้กันค่ะ
หนอนเจาะขั้วผลเงาะ คืออะไร
หนอนเจาะขั้วผลเงาะ (cocoa pod borer) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Conopomorpha cramerella (Snellen, 1904) (Lepidoptera: Gracillariidae) เป็นแมลงชนิดเดียวกับหนอนเจาะผลโกโกั
การแพร่กระจาย
หนอนเจาะขั้วผลเงาะ พบแพร่กระจายทั่วไปในประเทศแถบเอเชียรวมถึงประเทศไทย จัดเป็นแมลงศัตรูสำคัญของลิ้นจี่ ลำไย เงาะ โกโก้ และ อัมพวา มักพบหนอนอาศัยกัดกินอยู่ภายในผลบริเวณขั้วหรือต่ำกว่าขั้วผลลงมาเล็กน้อย บางครั้งอาจพบกัดกินถึงเมล็ด การทำลายของหนอนชนิดนี้ไม่ได้สร้างความเสียหายมากแต่เป็นที่รังเกียจของผู้บริโภค และไม่สามารถสังเกตได้จากภายนอก
ตัวเต็มวัย เป็นผีเสื้อกลางคืน
ตัวเต็มวัยของหนอนเจาะขั้วผลเงาะ เป็นผีเสื้อกลางคืนขนาดเล็ก ลำตัวยาว 4.0 – 7.0 มิลลิเมตร เมื่อกางปีกออกจะมีความกว้าง 8.0 – 13.0 มิลลิเมตร ปีกคู่หน้าเรียวยาว สีน้ำตาลดำ ปลายปีกสีเหลือง มีลวดลายสีขาว และมีขนที่ขอบล่างของปีก ปีกคู่หลังเล็กเรียวขนาดสั้นกว่าปีกคู่หน้า และมีขนยาวโดยรอบ มีหนวดยาวกว่าปีก เมื่อยู่ในสภาพเกาะนิ่งหนวดจะลู่ไปด้านหลัง
เพศเมียวางไข่ที่ผลเงาะ ไข่มีลักษณะกลมรี ความยาวประมาณ 0.5 มิลลิเมตร ระยะไข่ 2 – 7 วัน เมื่อฟักออกจากไข่ หนอนจะเจาะเข้าไปในผล ตัวหนอนมีสีขาวอมเหลือง หัวสีน้ำตาลอ่อน หนอนโตเต็มที่ขนาด 8.0 – 12.0 มิลลิเมตร ระยะหนอน 14 – 18 วัน จากนั้นหนอนจะออกจากผลและไต่ลงมาโดยการสร้างใยและหาที่เหมาะสมเพื่อเข้าดักแด้ ระยะดักแด้ 6 – 7 วัน
การป้องกัน
เก็บเกี่ยวในขณะที่ผลเงาะยังไม่สุกมากเกินไป เพื่อหลีกเลี่ยงการทำลายของหนอน และเก็บผลเงาะที่ร่วงหล่นนำไปฝังทำลาย เพื่อป้องกันการระบาดในฤดูต่อไป
วิธีกำจัดหนอนเจาะขั้วผลเงาะ
ในแหล่งที่มีการระบาด เมื่อผลเงาะเริ่มเปลี่ยนสีควรพ่นด้วย สารกำจัดแมลง คาร์บาริล carbaryl (Sevin 85% WP) อัตรา 60 กรัม ต่อน้ำ 20 ลิตร ทุก 7 วัน และหยุดพ่นสารก่อนเก็บ 10 วัน
เอกสารอ้างอิง: เกรียงไกร จำเริญมา ศรุต สุทธิอารมณ์ สราญจิต ไกรฤกษ์ ศรีจำนรรจ์ ศรีจันทรา บุษบง มนัสมันคง สัญญาณี ศรีคชา วิภาดา ปลอดครบุรี และ วนาพร วงษ์นิคง. 2554. แมลงศัตรูไม้ผล. กลุ่มบริหารศัตรูพืช สำนักวิจัยพัฒนารอารักขาพืช กรมวิชาการเกษตร. 150 หน้า