ข้อมูลความรู้เกี่ยวกับ"กระเจียวลินด์สตรอม"
- กระเจียวลินด์สตรอม คืออะไร?
- ชื่อวิทยาศาสตร์?
- ลักษณะทางพฤกษศาสตร์?
- ออกดอกช่วงเดือนไหน?
- การกระจายพันธุ์และถิ่นอาศัย?
- สถานภาพ ใกล้สูญพันธุ์?
กระเจียวลินด์สตรอม คืออะไร?
กระเจียวลินด์สตรอม คือพืชชนิดหนึ่งในกลุ่มกระเจียว หรือ ว่านเพชรม้าของไทย ซึ่งเป็นพืชใบเลี้ยงเดี่ยว (Monocots) ที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติในประเทศไทย กระเจียวลินด์สตรอมเป็นพืชที่มีท่อลำเลียง (Vascular plants) ซึ่งอยู่ในหมวดพืชมีเมล็ด (Spermatophytes) โดยอยู่ในกลุ่มพืชดอก (Flowering plants) หรือ Angiosperms คือกลุ่มของพืชที่มีดอก มีรังไข่ และมีส่วนที่เรียกว่าออวุล (Ovule) เมื่อเกิดการปฏิสนธิ ออวุลจะเจริญไปเป็นเมล็ด และรังไข่ก็จะเจริญไปเป็นผล (Fruit) เพื่อห่อหุ้มเมล็ดนั้นไว้สำหรับการขยายพันธุ์พืชด้วยเมล็ดพันธุ์ต่อไป
ชื่อวิทยาศาสตร์?
กระเจียวลินด์สตรอม ชื่อวิทยาศาสตร์ ว่า Curcuma lindstromii Škorničk. & Soonthornk. เป็นพันธุ์พืชในสกุล Curcuma ซึ่งอยู่ในวงศ์ขิง (Zingiberaceae) โดยพืชวงศ์นี้อยู่ในอันดับ Zingiberales.
กระเจียวลินด์สตรอม Curcuma lindstromii
ดร. ศุทธิณัฏฐ์ สุนทรกลัมพ์ อาจารย์สังกัดคณะทรัพยากรธรรมชาติและอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติจังหวัดสกลนคร ร่วมกับ ดร. Jana Leong-Škorničková และ Sarah Q. Lim จากสวนพฤกษศาสตร์สิงคโปร์ และนายศิระ นิเวศรัตน์ นักวิจัยอิสระ ได้ร่วมกันศึกษาทบทวนพืชสกุลกระเจียวในกลุ่มที่เรียกกันทั่วไปว่า "ว่านเพชรม้า" ที่มีลักษณะเด่นคือ ดอกมีสีเหลืองส้มและสีแดง
จากผลการศึกษาพบว่ากลุ่มของว่านเพชรม้าประกอบด้วยกระเจียวหลายชนิด โดยในเดือนธันวาคม ปีพ.ศ. 2565 คณะผู้วิจัยสามารถจำแนกว่านเพชรม้าชนิดแรกและได้ตีพิมพ์บทความทางวิชาการลงในวารสาร Garden’s Bulletin Singapore
โดยตั้งชื่อพืชชนิดนี้ว่า กระเจียวลินด์สตรอม (Curcuma lindstromii Škorničk. & Soonthornk.) เพื่อเป็นเกียรติให้แก่ นาย Anders J. Lindström ผู้รวบรวมและรักษาพรรณพืชอันดับขิง (Order Zingiberales) ที่สำคัญแห่งสวนนงนุช พัทยา
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์?
กระเจียวลินด์สตรอม มีลักษณะเป็นพืชล้มลุก สูงประมาณ 60 ซ.ม. ลำต้นใต้ดินรูปไข่ขนาดเล็กมีการแตกแขนงสั้นๆ 1-3 ซม. เนื้อด้านในลำต้นสีขาวครีม ใบรูปไข่หรือไข่กว้าง แผ่นใบพับจีบ ผิวใบมีขนทั้ง 2 ด้าน
ช่อดอกออกที่กึ่งกลางของลำต้น มีลักษณะเด่นคือ มีดอกมีสีเหลืองที่มีจุดสีน้ำตาลแดงเข้ม แต้มที่ปลายกลีบปากและปลายสเตมิโนด (เกสรเพศผู้ที่เป็นหมัน) ช่อดอกประกอบด้วยใบประดับสีแดง 20-40 ใบ
ออกดอกช่วงเดือนไหน?
กระเจียวลินด์สตรอม ออกดอกช่วงเดือนมิถุนายนถึงกันยายน
การกระจายพันธุ์และถิ่นอาศัย?
กระเจียวลินด์สตรอม เป็นว่านเพชรม้าที่มีการกระจายพันธุ์ อยู่ในเขตจังหวัดสระแก้วและจันทบุรี
สถานภาพ ใกล้สูญพันธุ์?
กระเจียวลินด์สตรอม เป็นพรรณไม้ที่มีสถานภาพจัดอยู่ในพืชกลุ่มที่มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ (Vulnerable; VU) เนื่องจากประชากรในธรรมชาติมีจำนวนไม่มากและส่วนใหญ่ไม่ได้อยู่ในพื้นที่อนุรักษ์ จึงมีความเร่งด่วนในการอนุรักษ์
ซึ่งภาควิชาเกษตรและทรัพยากร คณะทรัพยากรธรรมชาติและอุตสาหกรรมเกษตร (คณะทอ.) มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติจังหวัดสกลนคร จะเร่งทำการเก็บรักษาพันธุ์และอนุรักษ์นอกถิ่นอาศัย และขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชต่อไป
ที่มา : Kasetsart University