เนื้อหาข้อมูลพันธุ์ไม้ 'แคขาว'
- แคขาว คืออะไร
- ชื่อไทย, ชื่อพื้นเมือง (ชื่อท้องถิ่น)
- ประโยชน์และสรรพคุณ
- ชื่อสามัญ (ภาษาอังกฤษ)
- ชื่อวิทยาศาสตร์
- อนุกรมวิธานพืช (Plant Taxonomy)
- ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
- ออกดอกเดือนไหน
- นิเวศวิทยา ถิ่นอาศัย
- การกระจายพันธุ์
แคขาว คืออะไร
แคขาว คือพันธุ์ไม้ไทยชนิดหนึ่งซึ่งเป็นพืชพื้นเมืองที่มีถิ่นกำเนิดตามธรรมชาติและกระจายพันธุ์อยู่ในประเทศไทย ถูกจัดอยู่ในกลุ่มพืชดอก (Flowering plants) หรือ Angiosperms ซึ่งเป็นกลุ่มของพืชที่มีดอก มีรังไข่ และมีส่วนที่เรียกว่าออวุล (Ovule) เมื่อเกิดการปฏิสนธิ ออวุลจะเจริญไปเป็นเมล็ด และรังไข่ก็จะเจริญไปเป็นผล (Fruit) เพื่อห่อหุ้มเมล็ดนั้นไว้สำหรับการขยายพันธุ์พืชด้วยเมล็ดพันธุ์ต่อไป
ชื่อไทย, ชื่อพื้นเมือง (ชื่อท้องถิ่น)
พันธุ์ไม้ไทยชนิดนี้ นอกจากมีชื่อไทยว่า 'แคขาว' แล้วยังมีชื่ออื่นที่เป็นชื่อพื้นเมือง (vernacular name) หรือ ชื่อท้องถิ่น (local name) ซึ่งเรียกชื่อแตกต่างกันไปตามแต่ละท้องถิ่นอีก เช่น แคนา, แคแน, แคป่า, แคทราย, แคฝอย, แคฝา, แคพูฮ่อ, แคยาว, แคหยุยฮ่อ, แคแหนแห้, แคอาว, แคเก็ตถวา, แคตุ้ย เป็นต้น.
ประโยชน์และสรรพคุณ
การใช้ประโยชน์ของแคขาว ดอกรสมันปนขมเล็กน้อย นำมาต้มกินเป็นผักจิ้มหรือแกงส้ม, ในไทยนิยมปลูกเป็นไม้ประดับตามข้างถนน
ชื่อสามัญ (ภาษาอังกฤษ)
ชื่อสามัญ (Common name) ของ แคขาว ภาษาอังกฤษ ว่า White Trumpet Tree.
ชื่อวิทยาศาสตร์
แคขาว ชื่อวิทยาศาสตร์ ว่า Dolichandrone serrulata (Wall. ex DC.) Seem. เป็นพันธุ์ไม้ไทยในสกุล Dolichandrone โดยถูกจัดอยู่ในวงศ์ Bignoniaceae ซึ่งเป็นวงศ์พืชในอันดับ Lamiales.
ชื่อพ้อง (Synonyms)
- Bignonia serrulata Wall. ex DC.
- Spathodea serrulata (Wall. ex DC.) DC.
- Bignonia serratula Wall. ex DC.
- Stereospermum serrulatum DC.
อนุกรมวิธานพืช (Plant Taxonomy)
- อาณาจักร (Kingdom) : Plantae
- ไฟลัม (Phylum) : Streptophyta
- ชั้น (Class) : Equisetopsida
- ชั้นย่อย (Subclass) : Magnoliidae
- อันดับ (Order) : Lamiales
- วงศ์ (Family) : Bignoniaceae
- สกุล (Genus) : Dolichandrone
- ชนิด (Species) : Dolichandrone serrulata
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
แคขาว มีลักษณะวิสัยเป็นไม้ต้น สูง 7-20 ม. ผลัดใบ เปลือกสีน้ำตาลอ่อน เรียบหรือหลุดล่อนเป็นสะเก็ด เล็กน้อย
ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก ใบย่อย 5-9 ใบ รูปรี รูปรีกว้าง หรือรูปรีแกมรูป ไข่กลับ กว้าง 3-5 ซม. ยาว 5-10 ซม. ปลายใบเรียวแหลม ขอบใบเรียบหรือจักฟันเลื่อยห่าง ๆ โคนใบมน-แหลม แผ่น ใบบางคล้ายกระดาษ ผิวเกลี้ยง ด้านล่างมีต่อมสีขาวกระจาย
ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกตามกิ่งและปลายกิ่ง ดอกสี ขาว กลีบเลี้ยงสีเขียว มีลักษณะคล้ายกาบรูปรี ยาว 3-5 ซม. กลีบดอกโคนเชื่อมติดกันรูปคล้ายแตร ยาว 6-10 ซม. ปลายแยกเป็น 5 แฉก รูปกลม ยาว 3-5 ซม. แผ่นกลีบบางฉีกขาดง่าย ขอบกลีบหยิกและเป็นคลื่น
ผลเป็นฝักแห้ง แตก รูปแถบเรียวยาว กว้าง 1.5-2 ซม. ยาว 50-80 ซม. บิดเป็นเกลียวเล็กน้อยคล้ายสปริง เมล็ดแบนรูปสี่เหลี่ยม ผืนผ้า ยาว 2-3 ซม. มีปีกบางรอบสีขาว
ออกดอกเดือนไหน
ดอกแคขาว ออกดอกเดือนมกราคม - สิงหาคม เป็นผลเดือนมีนาคม - ตุลาคม
นิเวศวิทยา ถิ่นอาศัย
ถิ่นอาศัยของต้นแคขาว พบตามที่โล่ง ทุ่งนา หรือชายป่าเบญจพรรณ ป่าเต็งรัง ป่าบุ่งป่าทาม หรือป่าดิบแล้ง ที่ความสูงใกล้ ระดับน้ำทะเลจนถึงประมาณ 400 ม.
การกระจายพันธุ์
การกระจายพันธุ์ของต้นแคขาว ในประเทศไทยพบเกือบทุกภาค ยกเว้นภาคใต้ ประเทศลาวพบตอนกลางและตอนล่าง และพบ ในประเทศบังกลาเทศ เมียนมาร์ กัมพูชา และเวียดนามตอนใต้