เนื้อหาข้อมูล"เสือลายเมฆ"
- เสือลายเมฆ คืออะไร
- ชื่อวิทยาศาสตร์
- อนุกรมวิธาน
- ลักษณะทั่วไป
- การสืบพันธุ์ของเสือลายเมฆ
- อุปนิสัยของเสือลายเมฆ
- เสือลายเมฆ กินอะไร
- การแพร่กระจาย
- สถานภาพของเสือลายเมฆ
เสือลายเมฆ คืออะไร
เสือลายเมฆ คือสัตว์ป่าชนิดหนึ่งในกลุ่มสัตว์กินเนื้อ (carnivore) ซึ่งดำรงชีวิตอาศัยอยู่ตามธรรมชาติในป่าของประเทศไทย มีสถานภาพทางกฎหมาย เป็นสัตว์ป่าคุ้มครองของไทย
เสือลายเมฆเป็นสัตว์มีแกนสันหลังซึ่งอยู่ในกลุ่มสัตว์ที่มีกระดูกสันหลัง โดยอยู่ในจำพวกสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม (Mammal) ซึ่งสัตว์จำพวกนี้เป็นสัตว์เลือดอุ่น หายใจโดยใช้ปอด มีขนแบบเส้นขน (hair) ปกคลุมร่างกาย มีการปฏิสนธิภายในร่างกาย ตัวอ่อนเจริญอยู่ในมดลูก ตัวอ่อนได้รับอาหารผ่านทางรกและสายสะดือ เพศเมียมีต่อมน้ำนมสำหรับผลิตน้ำนม เพื่อเป็นอาหารให้ลูกกินหลังจากคลอดออกมาแล้ว
เสือลายเมฆ กินอะไร
เสือลายเมฆ เป็นสัตว์กินเนื้อ เหยื่อที่เป็นอาหารของเสือลายเมฆ ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียว พบว่าสัตว์ที่เป็นอาหาร ได้แก่ สัตว์กีบขนาดเล็ก ลิง และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาด เล็กเช่น เนื้อทราย ลิงลม เม่นหางพวง ลิ่นชวา กระจ้อน (Grassman et al., 2005) เก้งและไก่ฟ้า (Nowell and Jackson 1996)
เสือลายเมฆ; ภาพโดย โดม ประทุมทอง.
จากการศึกษาพื้นที่หากินของเสือลายเมฆ พบว่าทั้งเพศผู้และเพศเมียมีพื้นที่หากินประมาณ 30-40 ตาราง กิโลเมตร และใช้พื้นที่ทับซ้อนกันเหมือนเสือชนิดอื่นๆ (Grassman et al. 2005, Austin et al. 2007)
ชื่อวิทยาศาสตร์
เสือลายเมฆ ชื่อวิทยาศาสตร์ ว่า Neofelis nebulosa (Griffith), 1821 เป็นพันธุ์สัตว์ในสกุล Neofelis ซึ่งอยู่ในวงศ์เสือและแมว (Felidae) โดยสัตว์ในวงศ์นี้อยู่ในอันดับสัตว์กินเนื้อ (Carnivora) นอกจากชื่อ เสือลายเมฆ นี้แล้ว ยังมีชื่อสามัญ ภาษาอังกฤษ ว่า Clouded leopard
อนุกรมวิธาน (Taxonomy)
- อาณาจักร (Kingdom) : Animalia
- ไฟลัม (Phylum) : Chordata
- ไฟลัมย่อย (Subphylum) : Vertebrata
- ชั้น (Class) : Mammalia
- อันดับ (Order) : Carnivora
- วงศ์ (Family) : Felidae
- สกุล (Genus) : Neofelis
ลักษณะทั่วไป
เสือลายเมฆ เป็นสัตว์ในตระกูลเสือมีขนาดกลาง ความยาวลำตัวใกล้เคียงกับเสือดาว ในประเทศไทยตัวผู้มีน้ำหนัก ประมาณ 16-18 กิโลกรัม ตัวเมียหนักประมาณ 11.5-13.5 กิโลกรัม (Austin and Tewes, 1999), (Grassman et al., 2005) แต่รูปร่างบางกว่า ขนเป็นสีเทาเงินหรือสีน้ำตาลแกมเหลือง มีลายรูปก้อนเมฆขนาดใหญ่ ขาสั้น ท้องมีลายรูปไข่ขนาดใหญ่สีดำ หางยาวมากและหนา มีแถบสีดำคาดเป็นวง
ลักษณะเด่นอีกอย่างหนึ่งคือ เป็นสัตว์ในตระกูลเสือที่มีเขี้ยวยาวที่สุดเมื่อเทียบกับขนาดกะโหลก
การสืบพันธุ์ของเสือลายเมฆ
การสืบพันธุ์ของเสือลายเมฆ แม้ว่าสัตว์ที่อาศัยในป่าเขตร้อนอย่างเสือลายเมฆ มักไม่มีฤดูกาลผสมพันธุ์ที่แน่นอน แต่พบว่า เสือลายเมฆในแหล่งเพาะเลี้ยง ออกลูกตั้งแต่เดือนมีนาคมจนถึงสิงหาคม เสือลายเมฆเพศเมียมีระยะเวลาเป็นสัดครั้งละ 6 วัน และเกิดขึ้นทุก ๆ 30 วันในฤดูผสมพันธุ์
เชื่อว่าเสือลายเมฆออกลูกในโพรงไม้ที่อยู่เหนือระดับพื้นดิน แต่ก็เคยมีผู้พบเห็นเสือลายเมฆออกลูกในรังที่อยู่ในระดับพื้นดินท่ามกลางพุ่มไม้ทึบเหมือนกัน แม่เสือลายเมฆตั้งท้อง 86-93 วัน ลูกครอกหนึ่งมีประมาณ 1-5 ตัว ส่วนใหญ่มักมี 2 ตัว
ลูกเสือแรกเกิดมีน้ำหนัก 140-170 กรัม ลืมตาเมื่ออายุ 10-12 วัน และเริ่มเดินได้เมื่ออายุ 19-20 วัน เมื่ออายุได้ 10 สัปดาห์ก็เริ่มกินเนื้อได้ หย่านมเมื่ออายุ 5 เดือน เสือหนุ่มสาวจะมีสีสันเหมือนเสือเต็มวัยเมื่ออายุได้ 6 เดือน และเมื่ออายุ 10 เดือนก็จะออกเรือนหากินเองได้
เสือลายเมฆเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์เมื่ออายุ 24-36 เดือน และจะให้กำเนิดลูกได้จนถึงอายุ 12-15 ปี อายุขัยโดยเฉลี่ย 11 ปี แต่ตัวที่อายุมากที่สุดในกรงเลี้ยงมีอายุ 17 ปี
อุปนิสัยของเสือลายเมฆ
เสือลายเมฆ อาศัยในป่าดงดิบเขตร้อน ป่าเต็งรัง ป่าเบญจพรรณ หรืออาจจะอาศัยในป่าโปร่งเปิดโลง Austin et al. (2007) ได้ศึกษาเสือลายเมฆในประเทศไทยพบว่า เสือลายเมฆจะอาศัยในป่าทึบมากกว่าป่าโปร่งหากินในเวลา กลางคืนและในช่วงพลบค่ำเป็นส่วนใหญ่และชอบหลบซ่อน บางครั้งสามารถปีนต้นไม้และอาศัยอยู่บนต้นไม้ได้ (Sunquist and Sunquist, 2002) แต่ลงมาเดินบนพื้นดินด้วย
การแพร่กระจาย
เขตแพร่กระจายของเสือลายเมฆ พบกระจายตั้งแต่ อินเดีย ภูฎาน บังกลาเทศ เนปาล จีน พม่า ลาว ไทย เวียดนาม กัมพูชา มาเลเซีย สำหรับในประเทศไทย พบที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันออก ภาคตะวันตก และภาคใต้(ประทีป, 2554)
สถานภาพของเสือลายเมฆ
เสือลายเมฆ มีสถานภาพทางกฎหมาย เป็นสัตว์ป่าคุ้มครองประเภทที่ 1 ตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พุทธศักราช 2535 และสถานะในไซเตสจัดอยู่ในบัญชีหมายเลข 1 (Appendix I)
ที่มา : กลุ่มงานวิจัยสัตว์ป่า, สำนักอนุรักษ์สัตว์ป่า, กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช.